[…] Ανάμεσα στα μάτια μου και τις μεταβυζαντινές εικόνες που δημιουργώ έχουν ειπωθεί όλα.[…] Με ενδιαφέρει πάρα πολύ η Τέχνη που σχετίζεται με την Ιστορία και την Αρχαιολογία. Η μνήμη ως μη λησμοσύνη της ρίζας του ανθρώπου. […] Το Βυζάντιο σαν μια γέφυρα επικοινωνίας ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση είναι ένα ενδιαίτημα που αποτελεί πρόκληση για μένα και τους επισκέπτες. […] Η κίνηση γεννιέται μέσα στην ηρεμία και η ηρεμία μέσα στην κίνηση. […] Μου δίνει μεγάλη χαρά να επιστρέφω πάντα στο εργόχειρο, στη ρίζα και στη γη.
Η Μαρία-Σμαράγδα Σκούρτα γεννήθηκε και ζει στην Αθήνα. Σπούδασε Καλές Τέχνες, Ζωγραφική, Γλυπτική και Χαρακτική στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας για 16 έτη, με τον Γ. Μόραλη, Ν. Κεσσανλή, Θ. Εξαρχόπουλο, Δ. Καλαμάρα και Γ. Λάππα. Παρακολούθησε μετεκπαιδευτικό πρόγραμμα στην Ecole des Beaux Arts, Παρίσι. Σπούδασε την τεχνική της Διαφάνειας της Ρωσικής Εικόνας και Bυζαντινή Eικόνα στο Mοναστήρι «Ευαγγελισμός» στην Πάτμο με την μοναχή Ολυμπιάδα, μαθήτρια του Φ. Κόντογλου. Συμμετείχε σε εργαστήρια συντήρησης χάρτου της Staad Bibliotheke, Βερολίνο, σε σεμινάρια εφαρμοσμένων τεχνών, έλαβε μαθήματα tapisserie και μαθήτευσε στην τεχνική της Γιαπωνέζικης Καλλιγραφίας Sumi-e με δάσκαλο μοναχό. Εκπόνησε διδακτορική διατριβή στην Αρχιτεκτονική Σχολή του ΕΜΠ. Τα έργα της είναι αποτέλεσμα όλων των τεχνικών και όλων των υλικών που σπούδασε. Επιλεκτική αναφορά εκθέσεων: 2013, Λαύρα Κιέβου - 2016, Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας – 2017, αρχαιολογικός χώρος Μυστρά και Κάστρο της Μονεμβασιάς – 2018, Μπελλώνειο Πολιτιστικό Κέντρο, Σαντορίνη – 2019, Βυζαντινό Μουσείο Ζακύνθου, Μουσείο Δ. Σολωμού και Πύργος Δομενεγίνη, Ζάκυνθος – 2022, Βυζαντινό & Χριστιανικό Μουσείο Αθήνας. Τα έργα της βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές και μουσεία στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Ποια είναι τα πρώτα σας σκιρτήματα στις εικαστικές τέχνες ή στην Τέχνη γενικά, οι πρώτες σας συγκινήσεις, ερεθίσματα, εντυπώσεις, δημιουργίες;
Σαν παιδί μετρούσα τα άστρα. Ήμουν αθώα και σοφή. Παγιδεύτηκα για χρόνια στο να αφουγκραστώ τα εξαιρετικά αντίγραφα σχεδίων που κεντούσε η μητέρα μου και στα σχέδια του πατέρα μου που ήταν πολιτικός μηχανικός. Τελικά αποφάσισα να σπουδάσω Καλές Τέχνες που συνδυάζουν σχήμα, χρώμα και διαίσθηση.
Από πότε ασχολείστε συστηματικά με τις εικαστικές τέχνες;
Από το 1979.
Ως δημιουργός, ποια είναι η σχέση σας με την ευρύτερη Λακωνία; Ποιες είναι οι εμπνεύσεις σας από τον τόπο, με τους ανθρώπους του; Οι προκλήσεις, οι συνεργασίες;
Εξέθεσα στην Μονεμβασιά και στο Μυστρά, καθώς και στον Κότρωνα της Μάνης δημιουργώντας γέφυρες Πολιτισμού με τον υπέροχο αυτό τόπο.
Έχετε αγαπημένους δημιουργούς στην Ελλάδα και στο εξωτερικό; Εικαστικούς, μουσικούς, ανθρώπους του θεάτρου, λογοτέχνες; Γιατί τους ξεχωρίζετε στην ψυχή σας;
Την πρόσφατη έκθεσή μου στο Βυζαντινό & Χριστιανικό Μουσείο Αθήνας την αφιέρωσα στην μνήμη του εικαστικού καλλιτέχνη Νίκου Αλεξίου. Με ενδιαφέρει πάρα πολύ η Τέχνη που σχετίζεται με την Ιστορία και την Αρχαιολογία. Η μνήμη ως μη λησμοσύνη της ρίζας του ανθρώπου.
Ποια είναι η σχέση σας με την πνοή της Βυζαντινής εποχής;
Ανάμεσα στα μάτια μου και τις μεταβυζαντινές εικόνες που δημιουργώ έχουν ειπωθεί όλα. Είναι εκεί τα τρία κύρια συναισθήματα, η πίστη, η αγάπη και η ελπίδα, πλαισιωμένα από την μνήμη ενός legendary κόσμου, αυτού του Βυζαντίου. Δεν υπάρχει κεντρικός άξονας. Όλα είναι ένα και το ένα μεταξύ όλων.
Το όλον συναντά τις ανιμιστικές παραδόσεις του αρχαίου ελληνικού κόσμου, ο οποίος με το Βυζάντιο γεφυρώνει Ανατολή και Δύση. Πρωτογράμματα, ανθέμια, ζωφόροι συναποτελούν το ψηφιακό σώμα της αναπόλησής του.
Τι έχετε μάθει για τον εαυτό σας μέσα από το καλλιτεχνικό σας ταξίδι;
Η Τέχνη είναι το σώμα που μαθαίνει τον εαυτό του με την δημιουργία εικαστικών παραγώγων, αλλά είναι και η λάμψη της συνείδησης κάθε φορά που κατακτά μια κορυφή.
Τι ανθίζει σε σας και στους αποδέκτες της τέχνης σας με την αξιοποίηση των υλικών που επιλέγετε στις δημιουργίες σας; Μιλήστε μας για την ποικιλία των τεχνικών που αξιοποιείτε και την αντανάκλαση αυτών μέσα σας.
Ασχολούμαι με όλα τα υλικά και όλες τις τεχνικές για μια περίοδο μεγαλύτερη από 20 χρόνια, ώστε να δημιουργήσω τις Βυζαντινές μεταγραφές που μπορεί κανείς να δει στην ιστοσελίδα: https://marsmarskou.wixsite.com/soloexhibition2016
Τι σας προκαλεί τούτην την περίοδο στην εικαστική εργασία σας και πώς υπερβαίνετε ή μετασχηματίζετε τυχόν προκλήσεις;
Βρίσκομαι πραγματικά σε μια ευχάριστη έκπληξη, όταν βλέπω και ακούω τους επισκέπτες της έκθεσής μου στο Βυζαντινό & Χριστιανικό Μουσείο Αθήνας – η οποία ολοκληρώθηκε 27 Οκτωβρίου 2022 - να εκφράζουν υπερηφάνεια, χαρά και ευχαρίστηση, επειδή βλέπουν να ζωντανεύει με σημερινά εικαστικά μέσα η μεγάλη τέχνη του Βυζαντίου. Το Βυζάντιο σαν μια γέφυρα επικοινωνίας ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση είναι ένα ενδιαίτημα που αποτελεί πρόκληση για μένα και τους επισκέπτες.
Ποια είναι τα επόμενα βήματά σας στο μονοπάτι της τέχνης;
Τα layers της συνείδησης εναλλάσσονται. Η κίνηση γεννιέται μέσα στην ηρεμία και η ηρεμία μέσα στην κίνηση. Δεν είναι υποχρεωμένος κανείς να ακολουθήσει τα πάνω-κάτω του κόσμου. Έχει μεγάλο ενδιαφέρον να μην ξέρεις τον τελικό προορισμό αλλά να βιώνεις την πορεία της διεργασίας.
Ειδικά για την Παιδαγωγική της Τέχνης σε κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης, για κάθε αποδέκτη, ποιες είναι οι σκέψεις σας, προτάσεις σας;
Σήμερα η τέχνη μοιράζεται, παγκοσμιοποιείται και ανήκει σε όλους όσους ενδιαφέρονται, χωρίς υποχρεωτικά να πρέπει να ακολουθήσει τους νόμους της αγοράς ή του εκπαιδευτικού συστήματος. Θα ήθελα η εικαστική παιδεία να είναι μία αστραπή, μια αιφνίδια γνώση. Τα κομμάτια του puzzle είναι εκεί ανοικτά για όλους μας.
Τι σας απασχολεί τούτο τον καιρό βλέποντας τον εαυτό σας ως πολίτη του κόσμου; Τι σας χαροποιεί και ανακουφίζει;
Παλαιότερα η φωνή μιας γυναίκας ή ενός έγχρωμου έμενε κλεισμένη στο σπίτι και στο γκέτο. Με την ψηφιακή τεχνολογία αυτό αλλάζει και η Τέχνη γίνεται μια γέφυρα ανάμεσα στο προσωπικό και στο κοινωνικό. Μου δίνει όμως μεγάλη χαρά να επιστρέφω πάντα στο εργόχειρο, στη ρίζα και στη γη.
Ποια είναι η ευχή σας για το μέλλον, σε προσωπικό και συλλογικό πλάνο;
Η προσωπική και η παγκόσμια αλήθεια να συναντηθούν.
email κας Σκούρτα: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
ιστοσελίδες για την δημιουργό:
https://marsmarskou.wixsite.com/soloexhibition2016/copy-of-2022-byzantine-christian-mu
https://pompeiantiqua.wixsite.com/marsmarskou
https://marsmarskou.wixsite.com/vermeer-words
Η συνέντευξη δόθηκε στην επιμελήτρια & θεωρητικό τέχνης, μουσειοπαιδαγωγό και μέλος της Διεθνούς Ένωσης Τεχνοκριτικών (AICA), μαρία α. αγγελή, σε συνέχεια της έρευνάς της για ανάδειξη του καλλιτεχνικού δυναμικού που σχετίζεται με την περιοχή της Λακωνίας.
