«Να σβήσει το αίσχος του θαψίματος των ανασκαφών κα. Λίνα μας (Μενδώνη)»
Γράφει ο Ηλίας Παναγιωτακάκος
Έζησα ως Νομαρχιακός σύμβουλος την επιμονή και την τεκμηρίωση του Αρχαιολόγου καθηγητή κ. Θ. Σπυρόπουλου καθώς και την παρουσίαση των ευρημάτων του, στην Πελλάνα.
Το δέος την χαρά όλων μας, ιδιαίτερα την υπερηφάνεια των κατοίκων του χωριού διαδέχθηκε η θλίψη και η απογοήτευση με την ακατανόητη απόφαση της τότε Γ.Γ του ΥΠΠΟ κας. Λίνας Μενδώνη να θαφτούν τα ευρήματα (θολωτός τάφος) κλπ.
Με την ανάληψη των καθηκόντων της ως Υπουργός πλέον ΥΠΠΟ στην κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με ανάρτηση μου υπενθύμισα ότι μαζί με το Μουσείο της Σπάρτης, έπρεπε να ανακαλέσει την ακατανόητη απόφαση- πράξη και να ξεκινήσουν άμεσα οι ανασκαφές στην Πελλάνα.
Αίτημα Παλλακωνικό όμως αδικαίωτο, που ως χρέος και υποχρέωση πρέπει να υλοποιηθεί με συντονισμό , χωρίς διαγκωνισμούς και άστοχες αντιπαραθέσεις, αλλά με σύμπνοια και δημιουργική ενότητα. Μπορούμε να τα καταφέρουμε.
Δεν είμαι ειδικός επιστήμονας, αλλά μέσα από τα κείμενα και τις γραφές γίνεται προσπάθεια να ξεκινήσουν και να συνεχιστούν οι ανασκαφές γιατί όπως απέδειξε με επιμέλεια ο Αρχαιολόγος Σπυρόπουλος θα έρθουν στο φως ενδιαφέροντα στοιχεία για την περίλαμπρη Σπάρτη είτε των Ομηρικών , είτε των Δωρικών χρόνων.
Είναι γεγονός ότι η Δωρική Σπάρτη του Λυκούργου του Λεωνίδα της Απέλλα των δύο Βασιλέων και των πέντε Εφόρων κατοικήθηκε περίπου 100 χρόνια μετά από τον Τρωικό πόλεμο και τον Μυκηναϊκό Πολιτισμό, με την ‘’Κάθοδος των Δωριέων’’ το 1100 π.χ, όπως ιστορικά είναι καταγεγραμμένη.
Στην ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ (ραψωδία γ’ ~ στίχοι 486 έως 497) περιγράφεται το ταξίδι του Τηλέμαχου με τον Πεισίστρατο (ο γιος του Νέστορα) προς αναζήτηση του πατέρα του Οδυσσέα. Ιδιαίτερη αξία έχει η μετάβαση τους από την Πύλο του Νέστορα προς την Σπάρτη του Μενελάου. Συγκεκριμένα: παραμονή στην Πύλο διάρκειας μιάμισυς ημέρας μόνο, με μία διανυκτέρευση…
Και τελειώνει με τη μετάβαση στη Σπάρτη μέσω Φηρών (Αρφαρά) με μία διανυκτέρευση στο πανδοχείο του Διοκλή.
Το μέρος του ταξιδιού ως τη Σπάρτη της Ομηρικής εποχής που ήταν η Πελλάνα, από πρωί ως το βράδυ, αν και ήταν ίδια απόσταση με την προηγούμενη μέρα, αφού ο Ταΰγετος είναι ανηφορικός (Στα βουνά η ταχύτητα, λόγω ανηφόρας και δύσβατου εδάφους, μειώνεται ραγδαία. Η αναλογία αυτή διαπιστώνεται και κατά την επιστροφή στη ραψωδία Ο΄).
Όπως προκύπτει από τα ιστορικά κείμενα και τις αναλύσεις επιστημόνων είναι ότι η Σπάρτη του Μενελάου δεν είναι ίδια με τη σημερινή. Την εποχή των Αχαιών και του βασιλιά Μενελάου ήταν στην Πελλάνα, πολλά χιλιόμετρα βόρεια της σημερινής πρωτεύουσας του νομού Λακωνίας.
Στην Πελλάνα μάλιστα βρέθηκαν καταπληκτικά ευρήματα Μυκηναϊκής περιόδου:
Ελενείον (ναός αφιερωμένος στην Ελένη), μεγάλοι θολωτοί τάφοι και άλλα που βρίσκονται ακόμα στο στάδιο της έρευνας και αποκάλυψης.
Οι Μυκηναϊκοί θαλαμοειδείς τάφοι λαξευμένοι σε βράχο στην Λακωνία έχουν βρεθεί μέχρι στιγμής μόνο στο Παυλοπέτρι στην βυθισμένη πόλη της Ελαφονήσου και στην Ομηρική Λακεδαίμονα της Πελλάνας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο νεκρικός θάλαμος του μεγάλου θολωτού τάφου της Πελλάνας έχει διάμετρο πάνω από 10 μέτρα και σύμφωνα με το υπουργείο πολιτισμού είναι ασφαλώς Βασιλικός και συνεπώς το ταφικό μνημείο ανήκει σε κάποιο σημαντικό πρόσωπο, ίσως σε κάποιον ηγεμόνα ή βασιλιά. . Επίσης είναι και το μεγαλύτερο Ταφικό μνημείο αυτής της κατασκευής που ανακαλύφθηκε ποτέ στον κόσμο.
Με ελάχιστα μνημεία λόγω των καταστροφών όπως από τον Βησιγότθο (γερμανικού φύλου) κατακτητή Αλάριχο ,τον Γάλλο Αββά Μισέλ Φουρμόντ κι όμως η Σπάρτη λάμπει και διδάσκει δια μέσου των αιώνων.
Λοιπόν κυρία Υπουργέ του (Α)πολιτισμού κυρία Λίνα (καμία σχέση με την ΜΕΛΙΝΑ) πείτε ένα σοβαρό λόγο του θαψίματος αυτής της ανακάλυψης- αποκάλυψης αυτών των ευρημάτων.
Πριν και εάν φύγετε είναι πολιτική πράξη μονόδρομος άμεση απόφαση το ξεθάψιμο και την συνέχιση των ανασκαφών. Έτσι μπορεί να εξιλεωθείτε… Αλλιώς το Παλλακωνικό αίτημα θα αναμένει τον επόμενο ΥΠΠΟ.
