Τον τελευταίο καιρό σκεφτόμουν συχνά μια φράση του διευθυντή του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, η οποία στάθηκε αφορμή για τούτο το κείμενο. «Θα δούμε αρχαιολογικό μουσείο στη Σπάρτη ύστερα από δεκαπέντε με είκοσι χρόνια!» Είναι δυνατόν μια πόλη, με τεράστια αρχαία ιστορία και αρχαιολογικούς θησαυρούς, σαν τη Σπάρτη να μην έχει δικό της μουσείο;
Το παλιό μουσείο ιδρύθηκε το 1874 και αποτέλεσε το πρώτο επαρχιακό μουσείο της χώρας, γεγονός που υποδηλώνει πως οι τότε άρχοντες την Ελλάδα αναγνώριζαν τη σπουδαιότητα και την ιστορία της αρχαίας πόλης και σέβονταν τη νεώτερη και τους κατοίκους της. Εν αντιθέσει, η σημερινή πολιτεία δείχνει την πλήρη αδιαφορία της τόσο προς την Σπάρτη, όσο και προς τους πολίτες της. Αν και σε δημοσίευμα αθηναϊκής εφημερίδας πανελλήνιας εμβέλειας είχε δημοσιευτεί, πριν λίγα χρόνια, πως ο τέως πρωθυπουργός είχε επιληφθεί προσωπικά του θέματος, οι πράξεις του (ή καλύτερα η απραξία του) άλλα έδειξαν. Την ίδια προκλητική αδιαφορία δείχνει τώρα και η νέα κυβέρνηση.
Τη δεκαετία του 1930 προστέθηκαν δύο νέες αίθουσες για τις ανάγκες του μουσείου, ενώ τη νέα χιλιετία, ίσως και νωρίτερα, δεν ήταν ικανό να εκθέσει όλα τα ευρήματα που είχε ανακαλύψει η αρχαιολογική σκαπάνη στην επαρχία της Λακεδαίμονος, με αποτέλεσμα αυτά να στοιβάζονται σε αποθήκες. Το θυμάμαι χαρακτηριστικά, όταν, ώντας μαθητής δημοτικού, είχα επισκεφτεί με τους συμμαθητές μου και το δάσκαλο το μουσείο και μας είχαν ενημερώσει για τον «κρυμμένο» πλούτο! Από τότε ακούγαμε για το όνειρο του νέου μουσείου και δυστυχώς έχουν περάσει πάνω από δέκα χρόνια!
Ήταν επίσης απαράδεκτο να συναντούμε, όταν, σαν μαθητές δημοτικού, το σχολείο μας πήγαινε εκδρομή στην ακρόπολη της αρχαίας Σπάρτης, εκείνο το θέαμα εγκατάλειψης ή μάλλον καλύτερα μη ανάδειξης του χώρου, σε συνδυασμό με την πληθώρα πεταμένων συρίγγων και προφυλακτικών που μαρτυρούσαν τη νέα χρήση του χώρου! Δεν γνωρίζω πώς είναι τώρα η ακρόπολη, γιατί έχω από εκείνες τις παιδικές εκδρομές να την επισκεφτώ, αλλά φανταστείτε ένα νέο μουσείο, από το οποίο μπορεί ο επισκέπτης ακόμη και με τα πόδια να κατευθυνθεί στην «περιποιημένη» ακρόπολη και ύστερα από εκεί να βγει στην Κωνσταντίνου Παλαιολόγου και το κέντρο της πόλης...
Φανταστείτε; Όχι! Διεκδικείστε! Αυτό είναι ίσως το σωστό ρήμα. Διάβασα στον τύπο και γνωρίζω για τις ενέργειες και τις πρωτοβουλίες φυσικών προσώπων, συλλόγων, κινήσεων πολιτών, βουλευτών, ΟΤΑ και βλέπω πως στην πόλη μας -επιτέλους- «κάτι κινείται»! Παρά ταύτα, υπάρχει και ένα ποσοστό συμπολιτών μας που είναι «αραχτό» στα καφενεία και τις καφετέριες και γνωρίζει μονάχα να κρίνει, να δυσανασχετεί, να ζητάει, να γκρινιάζει και να επικρίνει, χωρίς να δραστηριοποιείται. Συν Αθηνά και χείρα κίνει, λέει ο λαός! Κάποιοι έχουν αναλάβει πρωτοβουλίες, ας τους στηρίξουμε! Όμως και τούτες οι πρωτοβουλίες δεν γίνονται συντονισμένα. Τι εννοώ με αυτό; Πως όλοι όσοι διεκδικούν ένα νέο μουσείο για τη Σπάρτη πρέπει να κάνουν μια κοινή προσπάθεια. Να δείξουμε σε αυτούς που προκλητικά και προσβλητικά μας το στερούν πως, συνολικά σαν πόλη της Σπάρτης, σαν επαρχία Λακεδαίμονος, σαν νομός Λακωνίας, απαιτούμε την ίδρυση του Νέου Αρχαιολογικού Μουσείου Σπάρτης.
Ας αναλάβει κάποιος φορέας να καλέσει όλους τους ΟΤΑ, τους βουλευτές και πολιτευτές, τις ομάδες πολιτών, τους συλλόγους και ομάδες που έχουν άμεση σχέση με το θέμα του μουσείου, κάθε πολιτιστικούς συλλόγους, αλλά και κάθε πολίτη, για να χαράξουν και να ακολουθήσουν μια κοινή πολιτική διεκδίκησης. Σε μια τέτοια πρωτοβουλία, δηλώνω παρών!
                                                                                                              Νίκος Καρμοίρης