Μητροπολίτης Ευστάθιος: «Η Εκκλησία θα είναι πάντα το καταφύγιο μας»

Συνέντευξη με πολλά νοήματα στον «Λακωνικό Τύπο»

Πέμπτη, 16 Μάιος 2019 09:04 | | E-MAIL ΕΚΤΥΠΩΣΗ
Μητροπολίτης Ευστάθιος: «Η Εκκλησία θα είναι πάντα το καταφύγιο μας»

Έναν Ιεράρχη που υπηρετεί επί σειρά ετών με πατρική αγάπη και συνέπεια την Εκκλησία,  προσφέροντας πολυδιάστατο πνευματικό και ποιμαντικό έργο στην τοπική κοινωνία, φιλοξενεί σήμερα η στήλη «ΣυνΛακεδαιμονίων». Ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μονεμβασίας και Σπάρτης κ. Ευστάθιος, ο οποίος διανύει το 39ο έτος της αρχιερατικής διακονίας του, παραχώρησε στον «Λακωνικό Τύπο» μια συνέντευξη γεμάτη βαρυσήμαντα μηνύματα και συμβολισμούς για τις αληθινές αξίες της ζωής, την πίστη, τη σωτηρία της ψυχής, αλλά και τους «δρόμους» οι οποίοι μπορούν να οδηγήσουν στην προσωπική ανάσταση του καθενός.

Εξελέγη Μητροπολίτης Μονεμβασίας και Σπάρτης την 28η Αυγούστου 1980, χειροτονήθηκε την 31η  Αυγούστου και ενθρονίσθηκε την 28η Σεπτεμβρίου του ιδίου έτους.

Κατά τη διάρκεια της μακράς διακονίας του, με τη βοήθεια του Θεού και την συμπαράσταση των πιστών, έχει παρουσιάσει τεράστιο έργο, το οποίο καλύπτει ένα ευρύτατο φάσμα εκκλησιαστικής, κοινωνικής και φιλανθρωπικής δράσης. Χάρη στην προσφορά του, αλλά και τη σεμνότητα που διέπει την αρχιερατική του διαδρομή, χαίρει ευρύτατης εκτίμησης και αναγνώρισης, όχι μόνο μεταξύ των μελών της τοπικής κοινωνίας, αλλά και στις τάξεις της Ελλαδικής Εκκλησίας.

Για το εν γένει έργο του τιμήθηκε με πολλά μετάλλια και διακρίσεις από Πατριάρχες, Εκκλησίες, ανθρώπους των Γραμμάτων και της Τέχνης, από υπουργεία, την Πανελλήνια Ένωση Ιδιοκτητών Επαρχιακού Τύπου, αλλά και από τοπικούς και πανελλαδικούς φορείς.

Η συνέντευξη του Μητροπολίτη Ευσταθίου έχει ως εξής:

- Η πίστη που χάσαμε μας έφερε ως εδώ;
Ο άνθρωπος γεννιέται πιστός. Όπως το παιδί αισθάνεται τη μητέρα του και τον πατέρα του από τους οποίους προήλθε, έτσι και ο κάθε άνθρωπος πιστεύει σε γεννήτορα και δημιουργό, δηλαδή στον Θεό του. Εθνολόγοι ερεύνησαν αυτήν την αλήθεια και την επιβεβαίωσαν, όταν παρακολούθησαν από τη γέννησή του ένα παιδί χωρίς ποτέ κάποιος κάτι έστω να του πει για τον Θεό. Και εκείνο, όταν έφθασε σε ηλικία δύο ετών, ένα πρωί που είδε τον ήλιο στην ανατολή, σήκωσε τα αθώα και καθαρά χεράκια του προς τον ήλιο και ζήτησε τη θερμότητά του και τον ευχαρίστησε για το φως του. Δεν υπάρχει άθεος, διασαλπίζει με τη βαρύτητα της επιστημονικής του κατάρτισης ο ιατροφιλόσοφος Πασκάλ, ηθοποιοί της αθεΐας υπάρχουν. Και ο πολύς Ερνέστος Ψυχάρης γράφει επιβεβαιωτικά: «άκερος βους, άθυμος λέων, άπτερον πτηνόν, ιδού τι είναι ο άνθρωπος χωρίς Θεόν». Δηλαδή στο βασίλειο των ζώων και των πτηνών μπορεί να γεννηθεί ένα βόδι χωρίς κέρατα, ένα πτηνό χωρίς φτερά ή ένα λιοντάρι χωρίς την ορμή του λέοντος που θα ομοιάζει με ήμερο αρνί. Αυτά αποτελούν εκτρώματα της φύσεως και έχουν βραχύτατο βίο. Έτσι και ανάμεσα στους ανθρώπους μπορεί κάποιος κάποτε να είναι πραγματικός άθεος, αλλά αυτό αποτελεί έκτρωμα της ανθρώπινης φύσεως και ευτυχώς απομονώνεται, αποδυναμώνεται και εξαφανίζεται.

Είπε κάποιος σοβαρός επιστήμων ότι, αν ήταν δυνατόν να περιγραφούν  οι τελευταίες στιγμές των θεωρουμένων άθεων, τότε αυτές θα δίδασκαν κάποιους καινούργιους που κάνουν τον άθεο, γιατί το «σηκώνει» η παρέα, γιατί το διευκολύνει η χρεοκοπημένη εποχή μας, γιατί ίσως έτσι εξυπηρετούνται κάποιες σκοπιμότητες ή συμφέροντα.

Στο ερώτημά σας επομένως απαντώ ότι δεν υπάρχει άθεος, ότι όλοι οι άνθρωποι πιστεύουν σε κάποια ανώτερη δύναμη, την οποία οι ορθόδοξοι πιστοί χριστιανοί ονομάζουμε Θεό προσωπικό και όχι αφηρημένο. Και αυτός ο Θεός είναι πατέρας μας και διδάσκαλός μας, προπάντων Σωτήρας και λυτρωτής μας. Παθών και Αναστάς για τη σωτηρία μας.

 Και ασφαλώς, αν κλονισθεί αυτή η πίστη μας, οι επιπτώσεις στη ζωή μας θα είναι δυσάρεστες και ζημιογόνες. Αν π.χ. δε βλέπεις πού πατάς, εύκολα παραπατάς. Αν κλονισθεί η πίστη σου στην πανταχού παρουσία του Κυρίου, εύκολα παρασύρεσαι στο κακό και στη διαφθορά, με αποτέλεσμα να δυστυχήσεις, εφόσον ο άνθρωπος δεν μπορεί να χορτάσει τρώγοντας ξυλοκέρατα ούτε να ξεδιψάσει πίνοντας αλμυρό νερό.

Και η αγάπη προς τον πλησίον αδυνατίζει και ο δεσμός μεταξύ των ανθρώπων εξευτελίζεται και η κοινωνία μεταβάλλεται σε ζούγκλα χωρίς την πίστη στον Θεό και κατά την αρχαία λατινική παροιμιώδη φράση γίνεται «homo homini lupus, ο άνθρωπος για τον άνθρωπο λύκος».

- Ένα σχόλιο για το «ζοφερόν της άγνοιας». Ερευνάτε τας γραφάς ή πίστευε και μη ερεύνα;
Η άγνοια είναι κακός σύμβουλος. Ο Κύριός μας συμβουλεύει να μάθουμε για το καθετί την αλήθεια. «Η αλήθεια ελευθερώσει υμάς» διδάσκει. Είμαστε ελεύθερα δημιουργήματα και ελεύθερα πρέπει να σκεπτόμαστε και ελεύθερα να αποφασίζουμε. Την ελευθερία μας τη σέβεται και αυτός που μας την έδωσε και γι’ αυτό στο λάβαρο της Εκκλησίας μας είναι γραμμένο το σύνθημα «όστις θέλει οπίσω μου ελθείν». Ποτέ δεν υιοθέτησε ἡ Εκκλησία μας το σύνθημα της Αντιοχειακής Σχολής «πίστευε και μη ερεύνα» αλλά το σύνθημα της Αλεξανδρινής Σχολής που είναι και αγιογραφικά διατυπωμένο και αγιοπατερικά ερμηνευμένο, δηλαδή «ερευνάτε τας Γραφάς». Η αλήθεια του Ευαγγελίου δεν έχει φόβο να διατυπώνεται και να διακηρύσσεται. Δεν έχει ανάγκη από υπερασπιστές. Ο άνθρωπος έχει ανάγκη την αλήθεια, για να μην παραπατήσει και αποπροσανατολιστεί. Όλη η Αγία Γραφή είναι πραγματικός λειμώνας και θα είναι κρίμα να μην τη μελετάμε ελεύθερα, απροϋπόθετα και απροκατάληπτα. Χωρίς τη γνώση της στερούμαστε των ουσιωδεστέρων αληθειών που είναι απαραίτητες για τη σωστή πορεία μας και τον ορθό προσανατολισμό μας.

- Ποιο είναι το μνήμα από το οποίο οφείλουμε να εγερθούμε;
Μνήματα τα οποία οφείλουμε χωρίς καθυστέρηση να εγκαταλείψουμε και από αυτά να αναστηθούμε είναι οι αδυναμίες και οι παρεκτροπές μας. Η κάθε αμαρτία, που στις μέρες μας είναι ευπερίστατη, σημαίνει τον πνευματικό μας θάνατο. «Τα οψώνια της αμαρτίας θάνατος» σημειώνει η αγία Γραφή. Κάθε λάθος, κάθε παράβαση και παρεκτροπή βυθίζει τον άνθρωπο στη θλίψη, κάποτε και στην κατάθλιψη και στις χειρότερες περιπτώσεις στην απόγνωση και στην αυτοκτονία.  Γι’ αυτό ύστερα από κάθε εκτροπή, πρέπει ο άνθρωπος να φροντίζει για τη διόρθωσή του και τον επανεντροχιασμό του.

Οι τύψεις της συνειδήσεως, που είναι η διαμαρτυρόμενη φωνή του Θεού μέσα μας, αυτόν τον σκοπό έχει. Όχι τη χωρίς οίκτο τιμωρία, αλλά την παράκληση για διόρθωση, προκειμένου να αφανισθεί η θλίψη που έρχεται ύστερα από την εκτροπή και να βασιλεύσει μέσα στην ψυχή του ανθρώπου η ηρεμία, η γαλήνη, η χαρά.

Η ανάσταση των ανθρώπων από τα μνήματα μέσα στα οποία η αμαρτία έχει φυλακίσει τις ψυχές μας είναι και μια τρανή απόδειξη της ύπαρξης του Θεανθρώπου και επιβεβαίωση της Αναστάσεώς του, εφόσον με τη δύναμη και τη βοήθεια του Αναστάντος Κυρίου γίνεται δυνατή και η δική μας Ανάσταση.

- Η εξομολόγηση των παθών αρκεί για την ψυχική και πνευματική μας ανάσταση;
Η εξομολόγηση των σφαλμάτων του ανθρώπου ενώπιον του εξομολόγου κληρικού ακολουθεί τη μετάνοια και έτσι έχουμε την ολοκλήρωση του Μυστηρίου της Εξομολογήσεως.

Πρέπει να προηγηθεί ο πόνος, η συντριβή, η λύπη ως αποτέλεσμα της παραβάσεως του Θείου Νόμου, να συνειδητοποιήσει ο άνθρωπος το λάθος του, το ολίσθημά του και ύστερα να προστρέξει στον πνευματικό του και όλα τα ανομήματά του, που τον αναστάτωσαν κυριολεκτικά, με συστολή και χωρίς φόβο να τα εκθέσει και να λάβει την άφεση, αφού ο εξομολόγος του διαβάσει τη σχετική αφετήρια ευχή.  Τότε μόνο ολοκληρώνεται το Μυστήριο της μετανοίας και επιστρέφει η χαρά στον άνθρωπο και η ευλογία του Θεού.

Εάν η επίσκεψη στον εξομολόγο δεν έχει τα χαρακτηριστικά που πιο πάνω αναφέραμε, δεν είναι Μυστήριο αλλά απλώς μια ωφέλιμη συζήτηση, κατατοπιστική, η οποία μπορεί να προετοιμάσει τον άνθρωπο για το πραγματικό Μυστήριο.

Πρέπει επίσης να σημειώσουμε ότι μετά τη μετάνοια και την εξομολόγηση είναι απαραίτητος ο αγώνας και η προσπάθεια να μην επιστρέψουμε στην εφάρματη προηγούμενη κατάσταση. Αν παρ’ ελπίδα και τούτο συμβεί, τότε και πάλι το Μυστήριο της μετανοίας και εξομολογήσεως θα παίξει τον ρόλο του πνευματικού πλυντηρίου. Όταν στον δρόμο που βαδίζουμε συμβεί να σκοντάψουμε και να πέσουμε, αμέσως σηκωνόμαστε και φροντίζουμε για τα τραύματά μας. Αν και πάλι πέσουμε, ασφαλώς δε μένουμε εκεί, αλλά και πάλι ανορθωνόμαστε και συνεχίζουμε. Η επιθυμία και ο αγώνας να μην πέσουμε ή, αν πέσουμε, η απόφασή μας και η προσπάθειά μας να διορθωθούμε και να ανορθωθούμε είναι τα απαραίτητα στοιχεία μιας ανθρώπινης πορείας και πνευματικής προοπτικής, αφού «το πεσείν ανθρώπινον, το εμμένειν σατανικόν».

- Χωρίς Εκκλησία, το ανθρώπινο ον γίνεται κοινωνικό;
 Η Εκκλησία διαθέτει όλες τις προϋποθέσεις, για να κάνει τον άνθρωπο όν κοινωνικό. Και την ισότητα κηρύττει και τη γυναίκα απελευθέρωσε από την τυραννία του ανδρός και τους δούλους απελευθέρωσε από την καταδυνάστευση του κυρίου τους και σημασία έδωσε στα παιδιά και την αξία τους τόνισε με κάθε τρόπο.  To «ειρήνη πάσι» που ακούμε στις ιερές ακολουθίες και στη θεία λειτουργία έχει ιδιαίτερη σημασία και είναι κρίμα που δε θέλουμε να το καταλάβουμε. Το «Πάτερ ημών»  επίσης εξαγγέλλει προς κάθε κατεύθυνση ότι όλοι είμαστε ενός πατέρα παιδιά άρα μεταξύ μας αδέλφια. Έτσι προδιαγράφονται και οι υποχρεώσεις μας απέναντι στους άλλους, που δεν είναι ούτε ξένοι ούτε εχθροί μας αλλά αδελφοί μας.

Η φράση «το ημών περίσσευμα εις το εκείνων υστέρημα» είναι μέγα δίδαγμα που, αν το εφαρμόσουμε, δε θα υπάρχει πλούσιος ή φτωχός αλλά ισορροπία στην κοινωνία και θα λυθεί το κοινωνικό πρόβλημα. Επομένως υπάρχουν τα άρματα, ο πνευματικός οπλισμός. Είναι ανάγκη να τον χρησιμοποιήσουμε, για να έχουμε αποτέλεσμα και να εν- Χριστώσουμε την κοινωνία. Χωρίς την εν- Χρίστωση της κοινωνίας ματαιοπονούν και οι καλής θελήσεως εργάτες. « Χωρίς εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν» είπε το αδιάψευστο στόμα Του. Η Εκκλησία θα είναι πάντα το καταφύγιο μας και τα μέσα της ο απαραίτητος για την προκοπή της κοινωνίας μας οπλισμός.  Είναι ανάγκη επιτακτική η διάθεσή μας για αγώνα και η συνειδητοποίησή μας ότι είμαστε αδύναμοι χωρίς τη βοήθεια του ουρανού, που πρέπει να επικαλούμαστε ευκαίρως- ακαίρως.

- Πώς σώζεται μια ψυχή;
Είναι το ερώτημα σημαντικό και η απάντηση απαιτεί ολόκληρο βιβλίο να γραφεί.  Λακωνικά λέγω ότι ο άνθρωπος σώζεται, πρώτον αν το θέλει και δεύτερον αν το προσπαθεί. Μοιρολατρικά αν σταθεί μπροστά σ’ αυτό το θέμα δεν κερδίζει τίποτε πέραν του ότι αποδεικνύει τον εαυτό του ως αφελή. Η σωτηρία στον κόσμο όλο ήλθε στο πρόσωπο του Κυρίου. «Σήμερον σωτηρία τω κόσμω γέγονε» ψάλλουμε στην Εκκλησία. Επομένως ο ουρανός άνοιξε και ο Παράδεισος, πού ήταν κλεισμένος μετά την πτώση το πρώτου ανθρώπου, άνοιξε διάπλατα την είσοδό του και με πρώτο ένοικο, ποιος θα το φανταζόταν, τον άγιο Ληστή.

Ο Θεός θέλει να σωθούν όλοι οι άνθρωποι και γι’ αυτό λέμε ότι η θυσία του Σταυρού έχει ανυπολόγιστη αξία. Είναι όχι για έναν ή δύο, για χιλιάδες ή εκατομμύρια ανθρώπους αλλά για όλους. Γι’ αυτούς που έχουν πεθάνει, γι’ αυτούς πουν ζουν και γι’ αυτούς που έρχονται.

Πρέπει όμως και οι ίδιοι οι άνθρωποι να το θελήσουν και να αγωνισθούν. Να μη φοβηθούν τον αγώνα, γιατί μπορεί να είναι σκληρός, αλλά είναι πολύ δίκαιος. Να μην απογοητευτούν από τις ανθρώπινες αδυναμίες τους, γιατί δεν υπάρχει άγιος χωρίς παρελθόν και αμαρτωλός χωρίς μέλλον.  Και ο αγώνας αυτός να μην είναι εποχιακός αλλά ισόβιος. Οι πρόγονοι μας έλεγαν ότι «έκαστον των πριν υπαρξάντων συμφώνως προς το τελευταίον εκβάν κρίνεται». Κερδίζεται ή χάνεται η αιώνια ευτυχία μας κάποτε την τελευταία στιγμή, όπως συνέβη με τον Ληστή επάνω στον Σταυρό. Εάν κάθε μέρα ο άνθρωπος κάνει τον αγώνα του απλά και ταπεινά χωρίς εγωισμό και επίγειες επιδιώξεις, εάν κάθε ημέρα ζει και εργάζεται όχι  σαν να πρόκειται να μείνει εδώ στη γη αιώνια, αλλά σαν μελλοθάνατος, αν κάθε ημέρα αγωνίζεται να μην πικράνει εκείνον που αγαπά και σκορπίζει απλόχερα την αγάπη του προς τον συνάνθρωπό του, εάν φροντίζει να έχει καθαρούς λογισμούς και τις αδυναμίες και τα σφάλματά του τα εξομολογείται, τότε η σωτηρία του είναι βέβαιη και προγεύεται τη χαρά των σεσωσμένων από αυτή τη ζωή.

- Είμαστε πιο κοντά στο φως ή στο πυρ; Ποιος  λόγος παραμυθία εστί;
Το ερώτημα αυτό είναι προσωπικό και ο καθένας καλείται προσωπικά να απαντήσει. Κανένας δεν είναι καρδιογνώστης και παντογνώστης, για να γνωρίζει τι γίνεται στην καρδιά του άλλου. Κάποτε δε φαίνονται τα γινόμενα εντός του ανθρώπου, είτε γιατί είναι επιμελώς κλεισμένα εντός του είτε γιατί δεν έχουν οι άλλοι όσφρηση οξυτάτη να τα καταλάβουν. Υπάρχει βλέπετε και η υποκρισία στον καθένα που θέλει να φαίνεται καλός, και όταν δεν είναι.

Υπάρχουν βέβαια και οι χαριτωμένοι άνθρωποι που ο λόγος τους είναι «άλατι ηρτυμένος». Το χαμόγελό τους, η καθαρότητα του προσώπου τους και το ήρεμο ύφος τους  δείχνουν ότι ευρίσκονται κοντά στο φως και όχι στο πυρ. Αλλά επιμένουμε πως είναι δύσκολο και δεν πρέπει να το αποτολμούμε να τοποθετούμε τους ανθρώπους κοντά στο φως ή στο πυρ. Ευχή θα εκφράζουμε ότι είναι κοντά στο φως και τα πάντα είτε τα λόγια τους είτε τα έργα τους να εξακτινώνουν τον πλούτο των καλών αισθημάτων της καρδιάς τους.

Αισιοδοξία για το παρόν και ελπίδα για το μέλλον μας.

- Ποιο είναι το μήνυμά σας προς το χριστεπώνυμο ποίμνιο λίγες ημέρες μετά την Ανάσταση του Κυρίου μας;
Προς όλους τους αναγνώστες σας και στους καλούς μας χριστιανούς εύχομαι να έχουν παντοτινή την αναστάσιμη χαρά στις καρδιές τους και ειρήνη στην ψυχή τους, στην οικογένειά τους και σ’ όλη την κοινωνία μας.


Επιμέλεια: Δ. Αβούρης, Χρ. Πετρούλιας

Ενημερωθείτε για όλη την επικαιρότητα της Λακωνίας και όχι μόνο μέσα από τη συνεχή ροή του www.lakonikos.gr. Κάνετε like στη σελίδα και γίνετε μέλος στην ομάδα του lakonikos.gr στο Facebook για να μαθαίνετε τα νέα πρώτοι! Με το κύρος και την αξιοπιστία του "Λακωνικού Τύπου", της μοναδικής ημερήσιας εφημερίδας της Λακωνίας με ιστορία 22 και πλέον ετών

ΔΕΙΤΕ ΤΑ ΟΛΑ ΣΤΗΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
του Ανδρέα Πετρουλάκη
Το κλίκ της ημέρας
του Ανδρέα Πετρουλάκη

Πρόσφατα Νέα

LINARDI
Koutsoviti