Παραπαιδεία

Τρίτη, 09 Ιούνιος 2015 16:41 | | E-MAIL ΕΚΤΥΠΩΣΗ

Είναι η Παιδεία που παρέχεται εκτός του σχολικού χώρου από ιδιώτες ( άτομα ή επιχειρήσεις ). Προσφέρει επανάληψη ή συμπλήρωση των σχολικών γνώσεων με στόχο κυρίως την καλύτερη επίδοση στις εξετάσεις. Πρόκειται για την οργανωμένη παραπαιδεία (φροντιστήρια) και τα ιδιαίτερα μαθήματα. Μια σύντομη αναδρομή είναι επιβεβλημένη.
Με την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1964 δημιουργούνται δύο τύποι σχολών: ο Α’ τύπος Θεωρητικής κατεύθυνσης ( Φιλοσοφικές, Νομικές, Παιδαγωγικές Σχολές κ.ά. με κύρια εξεταζόμενα μαθήματα Νέα Ελληνικά, Αρχαία Ελληνικά, Λατινικά και Ιστορία ) και ο Β’ τύπος Θετικής κατεύθυνσης ( Πολυτεχνικές, Φυσικομαθηματικές, Ιατρικές Σχολές κ.ά. με κύρια εξεταζόμενα μαθήματα Νέα Ελληνικά, Μαθηματικά, Φυσική και Χημεία ). Τα μαθήματα είχαν διαφορετικούς συντελεστές. Οι υποψήφιοι με αίτησή τους εξετάζονται στον Α’ ή στο Β’ τύπο. Ο μέσος όρος του βαθμού, της προαγωγής από τη Β τάξη και του βαθμού του απολυτηρίου του Λυκείου είχε τον υψηλότερο συντελεστή. Εξεταστέα ήταν η διδακτέα ύλη όλων των τάξεων.

Λειτουργούσαν Κλασικά Λύκεια με πολλές ώρες και έμφαση στα θεωρητικά μαθήματα και Πρακτικά Λύκεια με πολλές ώρες και έμφαση στα θετικά μαθήματα. Τα Πρακτικά υπήρχαν στις έδρες των νομών και όχι στην περιφέρεια. Έτσι η εισαγωγή στις θετικές σχολές από την περιφέρεια ήταν πολύ δύσκολη ως αδύνατη.
Όταν ο/η εκπαιδευτικός απουσίαζε με άδεια ( αναρρωτική, κύησης, λοχείας κ.λ.π. ) η αναπλήρωση καθυστερούσε πολύ ή δε γινόταν καθόλου με αποτέλεσμα να μη διδάσκεται η συγκεκριμένη ύλη για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Στη διαστρωμάτωση της κοινωνίας επικρατούσαν τεράστιες ανισότητες ανάμεσα στην αστική τάξη και τα λαϊκά στρώματα, κυρίως αγροτικά, με σημαντικές επιπτώσεις στα παιδιά. Οι διαφορετικές αφετηρίες συντελούν στην εμφάνιση σημείων κατωτερότητας με έντονη ψυχολογική αστάθεια. Η υποτονικότητα, η δειλία και η έλλειψη θάρρους επιδρούν αρνητικά στη διαδικασία της μάθησης, αλλά και στην επίδοση. Επίσης κάποιοι γονείς των αστικών κέντρων, ευρισκόμενοι κοντά στους εκπαιδευτικούς, επηρέαζαν κατά κάποιο τρόπο την κρίση, όσον αφορά τη βαθμολογία των παιδιών τους.

Προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι μεγάλες ανισότητες και να επέλθει ισότητα των ευκαιριών δημιουργήθηκαν τα Φροντιστήρια (φ/ρια) Ανωτάτων Σχολών, δηλ. για εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση στις μεγάλες πόλεις και πρώτα στην Αθήνα. Έτσι όσοι μαθητές από την επαρχία είχαν τη δυνατότητα, έπαιρναν μεταγραφή την τελευταία χρονιά - και όχι μόνο - σε Λύκειο της πρωτεύουσας για να παρακολουθήσουν παράλληλα και το φ/ριο (το περιβόητο φροντιστηριακό τρίωρο 7 – 10 το βράδυ).
Η προσφορά των φ/ρίων ήταν πολύ σημαντική, ιδίως στους υποψηφίους που είχαν την ικανότητα και τα προσόντα, αλλά είχαν την ατυχία να φοιτούν σε σχολείο μικρής επαρχιακής πόλης. Ο διακαής πόθος για εισαγωγή στην Ανώτατη εκπαίδευση με κάθε κόστος, γιγάντωσε τα φ/ρια, τα οποία ονομάστηκαν Μέσης εκπαίδευσης. Πολύ γρήγορα επεκτάθηκαν στις μεγαλύτερες πόλεις και αργότερα σε όλη τη χώρα.
Σιγά – σιγά άρχισαν και τα μαθήματα κατ’ οίκον (ιδιαίτερα) αρχικά από τις πιο εύπορες οικογένειες - γιατί ήταν ακριβότερα από τα φ/ρια - τα οποία δεν αναφέρονται μόνο στο Λύκειο, αλλά και στο Γυμνάσιο, ακόμη και στο Δημοτικό σχολείο.

Με την πάροδο των χρόνων μετά από παρεμβάσεις και αλλαγές, ισχύουν σήμερα:
Η εξεταστέα ύλη είναι συγκεκριμένη και διδάσκεται υποχρεωτικά σε όλα τα Λύκεια της χώρας.
Όλα τα σχολεία της χώρας λειτουργούν κατά τον ίδιο τρόπο, με ελάχιστες εξαιρέσεις.
Όταν ο/η εκπαιδευτικός απουσιάσει αναπληρώνεται σύντομα.
Οι διαφορές αστικών οικογενειών και εργατικών ή αγροτικών έχουν αμβλυνθεί, χωρίς βέβαια να έχουν εξαλειφθεί.
Διαπιστώσεις:
Μετά από το 7ωρο ημερήσιο πρόγραμμα, ο εξωσχολικός χρόνος δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλος, ώστε μέρος του να αφιερώνεται σε μάθηση με διδασκαλία, δεδομένου ότι οι αντοχές του μυαλού είναι περιορισμένες.
Το παιδί, ο νέος και η νέα πρέπει να διαμορφώνονται ισόρροπα μέσα στο σχολείο, αλλά και έξω απ’ αυτό με ελεύθερο χρόνο και για άλλες δραστηριότητες.
Η δημιουργική εξωσχολική απασχόληση είναι αναπόσπαστο τμήμα της υγιούς ανάπτυξης σε σωματικό και πνευματικό επίπεδο.
Το κάλεσμα για μάθημα τις Κυριακές και τις αργίες είναι παραφροσύνη σε ευθεία αντίθεση με τη ζωή και τη φυσικότητά της.

Πολλοί νέοι και νέες προκειμένου να ελευθερώνονται, έστω για λίγο από το πιεστικό οικογενειακό περιβάλλον επιδιώκουν μια διέξοδο.
Οι «καλοί» μαθητές στο σχολείο είναι «καλοί» και στο φ/ριο.
Αν δεν υπήρχε το φ/ριο, οι ίδιοι περίπου μαθητές θα πετύχαιναν στη Τριτοβάθμια εκπαίδευση, ίσως με μικρότερη βαθμολογία. Αρκετοί από τους εκπαιδευτικούς που υπηρετούν σήμερα στο δημόσιο σχολείο ήταν πρώην ιδιοκτήτες φ/ρίων ή εργάζονταν σε αυτά.
Έμπειρος εκπαιδευτικός του Λυκείου, ο οποίος είχε φ/ριο πριν διοριστεί, απεφάνθη ότι ο υποψήφιος με τις γνώσεις του Λυκείου και κατάλληλη προετοιμασία στο σπίτι δε χρειάζεται φ/ριο.
Ο νέος και η νέα δε δείχνουν την απαιτούμενη προσοχή στο μάθημα του σχολείου, αφού υπάρχει το φ/ριο.

Ο εκπαιδευτικός στο σχολείο ποτέ δεν αρνήθηκε τη βοήθεια στο μαθητή μέσα στην αίθουσα διδασκαλίας, αλλά και έξω απ’ αυτήν.
Από το Μάρτιο μήνα το Λύκειο υπολειτουργεί, έχει σχεδόν διαλυθεί, αφού οι περισσότεροι μαθητές παρακολουθούν μόνο τα φ/ρια.
Οι γονείς από το δημόσιο σχολείο έχουν την πραγματική εικόνα για το παιδί τους.
Δεν υπάρχει σκοπιμότητα ώστε ο δημόσιος λειτουργός να μην κάνει σωστή, αντικειμενική και πειστική αξιολόγηση.
Το φ/ριο είναι επιχείρηση με όλους τους κανόνες που το διέπουν στα πλαίσια της ελεύθερης αγοράς.
Σκόπιμα και έντεχνα διαδίδονται πιθανά θέματα από ορισμένους τις παραμονές των εξετάσεων. Ο προσανατολισμός σε συγκεκριμένη κατεύθυνση την τελευταία στιγμή αποτελεί πράξη εγκληματικής συμπεριφοράς.
Όταν στις εξετάσεις τα θέματα είναι απαιτητικά και πέρα από τη συνηθισμένη και συγκεκριμένη αντίληψη και νοοτροπία, με κρίση και όχι αποστήθιση, τότε τα «έτοιμα πακετάκια γνώσης» αποδυναμώνονται και το υπαρκτό σύστημα αντιδρά, γιατί αμφισβητείται και κλονίζεται.

Τα ι δ ι α ί τ ε ρ α
Τα ιδιαίτερα μαθήματα είναι ένα φαινόμενο με δυσάρεστη εξέλιξη για την κοινωνία. Η επέκταση και στα μικρά παιδιά έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις. Οι επιπτώσεις είναι καθοριστικές, καταλυτικές. Περιορίζουν την αυτενέργεια, την πρωτοβουλία, την έρευνα και τη δημιουργία, διαθέσεις, ενέργειες και πρακτικές άρρηκτα συνδεδεμένες με την επιτυχία και την πρόοδο. Αποθαρρύνουν την εγρήγορση, την ενεργητικότητα και το πάθος για αναζήτηση και στερούν την ικανοποίηση στο τέλος της προσπάθειας.
Η αγωνιστικότητα, η ευγενής άμιλλα και η αποφασιστικότητα, άψυχες και άτολμες οδηγούν στην παθητικότητα και στο τέλμα. Προωθούν την αδράνεια και την απραξία με αποτέλεσμα τη διαμόρφωση άβουλου και εξαρτώμενου χαρακτήρα. Παραμένουν στατικές η ανάπτυξη του νου, η κριτική ικανότητα, η οξυδέρκεια και η ευστροφία, απαραίτητα εφόδια στην αρένα της πνευματικής καταξίωσης. Η όποια δυσκολία ξεπερνιέται εύκολα (μένει στην άκρη), αφού η υποστήριξη είναι κοντά. Η ενασχόληση με τα προβλήματα χαλαρώνει, αφού σερβίρονται όλα έτοιμα και γρήγορα. Η μορφή εξάρτησης που συντελείται κατά τα παιδικά χρόνια πολύ δύσκολα αργότερα αποβάλλεται. Οι λιγότερο ικανοί γίνονται ικανότεροι από τους πραγματικά ικανούς που δεν έχουν να πληρώσουν.

Η οικονομική αιμορραγία που αρχίζει δυστυχώς πολύ νωρίς και συνεχίζεται για πολλά χρόνια είναι κυρίαρχος παράγοντας που ταλανίζει την κοινωνία. Το 2013 ξοδεύτηκαν από τους γονείς 5.2 δις ευρώ για το σύνολο των εκπαιδευτικών υπηρεσιών, από τα οποία τα 2 δις ευρώ κατέληξαν στα φροντιστήρια (Καθημερινή 26.01.2014). Το μεγάλο και διαρκές αυτό πρόστιμο που η πολιτεία επιβάλλει στην οικογένεια είναι δυσβάστακτο και σε πολλές περιπτώσεις πολύ δύσκολα καταβάλλεται. Οι επιπτώσεις στη νεολαία, στους γονείς και κατ’ επέκταση στην κοινωνία είναι πολύ μεγάλες και πολύ σοβαρές. Η παροχή βέβαια, πρόσθετων και συμπληρωματικών γνώσεων έξω από το σχολικό χώρο είναι σημαντική. Όμως η πλάστιγγα γέρνει και γέρνει πολύ.

Για να επέλθει ευθεία, ηρεμία και ψυχική ισορροπία έχει υποχρέωση η πολιτεία:
Να πάρει δραστικά μέτρα προκειμένου να προασπίσει και να διαφυλάξει τα παιδιά της από κάθε είδους εκμετάλλευση.
Να τα ελευθερώσει από το άγχος και την ψυχολογική βία του συνεχούς εξεταστικού συστήματος.
Να διαφυλάξει το μυαλό τους καθαρό, ξάστερο και λειτουργικό σε οποιαδήποτε φάση της ηλικία τους.
Να τα οδηγήσει σε μια ομαλή και φυσιολογική πορεία χωρίς παρεμβάσεις και παρεκτροπές.
Να τα προσγειώσει στην πραγματικότητα, ώστε να συνειδητοποιήσουν ότι δεν κρίνονται τα πάντα στις εξετάσεις.
Να τα βοηθήσει, ώστε οι αδυναμίες ή οι μαθησιακές δυσκολίες να μην τα κατατάσσουν στη β’ κατηγορία.
Να καλλιεργεί το σεβασμό στη διαφορετικότητα, την αλληλεγγύη μεταξύ των νέων χωρίς αποκλεισμούς και περιχαρακώματα.
Να αποδέχεται τα ατομικά χαρίσματα, ρυθμούς και κλίσεις κάθε παιδιού, αφού παιδαγωγοί και ψυχολόγοι συμφωνούν ότι η γνώση αποκτιέται με προσωπικό τρόπο.
Να μην ταυτίζει τη γνώση και την επίδοση με την εξυπνάδα, κάτι που η μελλοντική πορεία δεν επιβεβαιώνει.
Να εμποδίσει ή και να αποτρέψει τον ευνουχισμό των νεαρών συνειδήσεων από την πίεση και την καταπίεση των αριστείων.
Να σώσει τη μαθήτρια, η οποία την παραμονή των εξετάσεων μονολογεί « την έχω βαρέσει, δεν αντέχω άλλο, θα σαλτάρω ».
Να απαλλάξει τα παιδιά από το σφιχταγκάλιασμα της νοσηρής φαντασίας των γονιών που επενδύουν στην προοπτική τους.
Να ξεριζώσει τη νοοτροπία των γονιών που βλέπουν το παιδί τους σαν το μακρύ χέρι τους στην κοινωνία.
Να περιορίσει την εξουθένωση της οικογένειας, η οποία είναι συνεπαρμένη από τα οράματα μιας ψεύτικης και απατηλής ουτοπίας.
Να σταματήσει τον κατήφορο, την κατάντια, την ένοχη συμμετοχή γονιών και κηδεμόνων, οι οποίοι με βεβαιώσεις δικές τους ή ιατρικές προσέρχονται στο Λύκειο, για να δικαιολογήσουν τις απουσίες μαθητών από ασθένεια, οι οποίοι όμως παράλληλα και ταυτόχρονα παρακολουθούν τα φ/ρια.
Να σταματήσει τις αλλεπάλληλες «μεταρρυθμίσεις», γιατί όσο ευαγγελίζονται τον περιορισμό της παραπαιδείας, τόσο το χέρι μπαίνει βαθύτερα στην τσέπη.
Να αντιμετωπίσει το φαινόμενο των μαθημάτων σε μικρές ομάδες υποψηφίων τα γνωστά «γκρουπάδικα» που γίνονται χωρίς κανένα έλεγχο με αμφισβητούμενα αποτελέσματα.
Να οργανώσει ακόμη περισσότερο το Δημόσιο σχολείο σοβαρά και πιστευτά και να το πλαισιώσει με νέα όργανα και μέσα διδασκαλίας.
Να επιβάλλει υποδειγματικές διδασκαλίες σε όλους τους εκπαιδευτικούς και για όλα τα μαθήματα.
Να θεσπίσει την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και του παραγόμενου έργου από τη Σχολική μονάδα στο τέλος κάθε σχολικής χρονιάς με τη συμμετοχή έμπειρων και καταξιωμένων σχολικών Συμβούλων, χωρίς εντοπιότητα.
Να προφυλάξει και να συγκρατήσει το Δημόσιο εκπαιδευτικό λειτουργό από τον ξεπεσμό και την απαξίωση, το αλισβερίσι και την εμπορευματοποίηση της γνώσης.
Να τον ενισχύσει οικονομικά και να του παρέχει όλα τα εφόδια ώστε απερίσπαστα να επιτελεί το λειτούργημά του.
Ο εκπαιδευτικός είχε και έχει πολύ μικρότερες αποδοχές από υπαλλήλους που υπηρετούν σε Δημόσιες υπηρεσίες, επιχειρήσεις ή οργανισμούς και οι οποίοι δεν έχουν Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση.
Ο εκπαιδευτικός αμείβεται για το μάθημα που παραδίδει είτε στο φ/ριο είτε στο ιδιαίτερο, σε αντίθεση π.χ. με το «φακελάκι» που καρπώνεται κάποιος όχι για πρόσθετες υπηρεσίες, αλλά γι’ αυτές που ήδη πληρώνεται.

Όμως: Η οικονομική εξάρτηση, η δουλικότητα, ο συνειδησιακός κατήφορος, το ενοχικό σκύψιμο με το τσαντάκι που στρίβει στη γωνία είναι η συντριβή της προσωπικότητας του εκπαιδευτικού, του δάσκαλου, καθότι η αποστολή του είναι, πέρα από την παροχή ειδικών γνώσεων, να προάγει τις αξίες της ανεξαρτησίας, της ανιδιοτέλειας και της ηθικής.
Πρέπει ακόμη η πολιτεία:
Να του παρέχει συνεχή και πραγματική επιμόρφωση ώστε να επιδοθεί με όλες του τις δυνάμεις στην εκπαίδευση της νεολαίας, την οποία έχει αιτηθεί και αποδεχτεί να υπηρετεί.
Να δημιουργήσει το πρότυπο, στο οποίο θα στοιχηθούν τα νέα παιδιά, που με σταθερά βήματα θα ακολουθήσουν.
Να υψώσει παράλληλα τοίχο ανάμεσά του και στην παραπαιδεία σε οποιαδήποτε μορφή της. Η διάβαση να είναι απρόσιτη και απροσπέλαστη.
Έχει τον τρόπο και τη δυνατότητα και οφείλει με καίριες παρεμβάσεις και σοβαρές αποφάσεις να προστατεύσει τη νεολαία, τους γονείς και κατ’ επέκταση την κοινωνία.
Πρόσφατη είναι και η αναφορά του νέου υπουργού Παιδείας για τις φροντιστηριακές μονάδες ότι «είναι πληγή που πρέπει να γιατρευτεί».
Να συστήσει επιτροπή ικανών και ειδικών η οποία θα χαράξει την κατεύθυνση, το περιεχόμενο, αλλά και το πρόγραμμα σπουδών της Εκπαίδευσης. Ένα Εκπαιδευτικό σύστημα που θα παρέχει υψηλού επιπέδου μόρφωση και πραγματικά δωρεάν Παιδεία για όλους και όλες.

Είναι ανάγκη να απονεκρωθεί αυτό το μοντέλο της ισότητας των ευκαιριών.
Το σχολείο είναι ο κυρίαρχος χώρος, στον οποίο το παιδί, ο νέος και η νέα αναπτύσσονται, κοινωνικοποιούνται, διαπαιδαγωγούνται, εκπαιδεύονται, μορφώνονται. Η πολύωρη και πολύχρονη παραμονή τους συμβάλλουν στη διάπλαση και στη διαμόρφωση των χαρακτήρων τους, καθώς και στην εμπέδωση των αρχών και των αξιών που απορρέουν από την ανθρώπινη ύπαρξη. Η βιολογική τους εξέλιξη με τις έντονες ψυχοσωματικές εξάψεις και εξάρσεις της εφηβείας συνοδευόμενες από ασυνεννοησίες, αντιδράσεις και αναστολές αντιμετωπίζονται διακριτικά, ανθρώπινα και αποτελεσματικά.
Ώριμοι πλέον πολίτες στα δέκα οκτώ τους χρόνια έχουν τη δυνατότητα και τα εφόδια να βαδίσουν σταθερά και υπεύθυνα.

Ο γονιός ενημερώνεται τακτικά για τη διαγωγή, την πρόοδο και τις μαθησιακές ικανότητες και δυσκολίες του παιδιού του μόνο από το σχολείο. Βρίσκεται κοντά, συμμετέχει ενεργά και σε συνεργασία με το σύλλογο των διδασκόντων συμβάλλει στην αντιμετώπιση προβλημάτων συμπεριφοράς, βίας, παραβατικότητας κ.λ.π. Ο μαθητής προσέχει στο μάθημα γιατί γνωρίζει ότι τη γνώση θα την αποκτήσει μόνο από εκεί και από πουθενά αλλού. Ο εκπαιδευτικός και με τα δυο πόδια στην αίθουσα διδασκαλίας καταθέτει καθημερινά όλες τις συσσωρευμένες αξίες, τις οποίες πραγματικά διαθέτει, στην υπηρεσία της νεολαίας.

Μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικοί χέρι – χέρι προχωρούν μπροστά ισορροπημένα, με σταθερά βήματα, πιστοί και αφοσιωμένοι ο καθένας στο ρόλο του. Ο πήχης είναι ψηλά, το παραγόμενο συνολικό έργο είναι ποιοτικό, αξιακό, σε μια χώρα που έχει αρχές και στόχους, προκειμένου να ατενίζει το μέλλον με αισιοδοξία, ελπίδα και προοπτική.
Είναι υποχρέωση και καθήκον να παρουσιαστούν οι πρακτικές και οι επιπτώσεις τους.
Να καυτηριαστούν φαινόμενα αδικίας, ιδιοτέλειας και εκμετάλλευσης. Να αναδειχθούν οι τεράστιες ευθύνες που βαρύνουν την πολιτεία, η οποία για πολλές δεκαετίες συντηρεί, αν όχι στηρίζει τέτοιες νοοτροπίες και συμπεριφορές.

Ο εκπαιδευτικός, κύριος μοχλός της εκπαιδευτικής διαδικασίας παραγκωνισμένος και απομονωμένος στροβιλίζεται στη δύνη που συμπαρασύρει μαθητές, γονείς και ολόκληρη την κοινωνία ολοένα και βαθύτερα. Η αποκάλυψη, η αντίδραση και η αντίσταση να αποτελέσουν το έναυσμα για αφύπνιση των υγιών δυνάμεων της χώρας.
Ας οραματιστούμε την κοινωνία χωρίς τη μάστιγα των εξωσχολικών μαθημάτων. Ίσως κάπου εκεί συναντηθούμε.


Υ.Γ. Η κεκτημένη αδυναμία δεν τελειώνει με τις εισαγωγικές εξετάσεις στα ΑΕΙ και ΤΕΙ. Πολλοί φοιτητές παρακολουθούν φ/ρια και ιδιαίτερα μαθήματα για να τελειώσουν τη Σχολή τους.
Πολλοί απόφοιτοι Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων παρακολουθούν φ/ρια για τις εξετάσεις του ΑΣΕΠ, των Δικαστικών επιμελητών,των Συμβολαιογράφων, του Υπουργείου Οικονομικών, των Τραπεζών, για τις κατατακτήριες Νομικής, Ιατρικής, Νοσηλευτικής κ.ά. Ακόμη, για να διεκπεραιώσουν τις προπτυχιακές, μεταπτυχιακές εργασίες τους και διδακτορικές διατριβές τους.
Η συνειδησιακή και η οικονομική αιμορραγία συνεχίζονται…

ΔΕΙΤΕ ΤΑ ΟΛΑ ΣΤΗΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΑΡΘΡΑ
του Ανδρέα Πετρουλάκη
Το κλίκ της ημέρας
του Ανδρέα Πετρουλάκη

Πρόσφατα Νέα

LINARDI
Koutsoviti